Risico-inventarisatie
Bij dit onderdeel presenteren wij de risico's. Onder een risico verstaan we het gevaar voor (financiële) schade of verlies als gevolg van interne en/of externe omstandigheden. Het risico heeft betrekking op het samenvallen van die bepaalde omstandigheden (de kans) en de negatieve gevolgen (de schade). Wij hebben de risico-inventarisatie geactualiseerd, de risico's geanalyseerd en beoordeeld en vervolgens zoveel als mogelijk gekwantificeerd. Deze risico’s zullen zich immers nooit allemaal in hetzelfde jaar voordoen.
We verdelen onze risico’s als volgt:
- Niet financiële (strategische) risico’s;
- Financiële risico’s:
- Politiek (maatschappelijk en bestuurlijk);
- Economisch;
- Schades;
- Operationeel (o.a. organisatie, bedrijfsmiddelen, openeinderegelingen, verbonden partijen);
- Juridisch;
- Rest risico’s.
Niet financiële (strategische) risico’s
Niet alle risico’s die we identificeren kunnen we kwantificeren en wegen. Een reden is dat de risico’s nog dermate onduidelijk/ onzeker zijn dat we geen inschatting kunnen maken van de potentiële omvang van het risico. Een andere oorzaak kan zijn dat de omvang van het risico afhankelijk is van scenario’s of (strategische) keuzes. We moeten eerst weten welke richting we op gaan.
De risico’s die we niet kwantificeren nemen we ook niet mee in de bepaling van het weerstandsvermogen. Toch kunnen deze risico’s op termijn een belangrijke impact hebben op het weerstandsvermogen. Het is daarom wel van belang dat we deze risico’s in beeld hebben en houden.
Thema | Oorzaak | Risicogebeurtenis | Mogelijk gevolg | Beheersmaatregel |
|---|---|---|---|---|
Organisatie-ontwikkeling | De organisatie is met haar structuur op basis van domeinen geschikt voor het werken aan strategische opgaven. Dit sluit aan bij het toekomstprofiel. De organisatie is bezig om zichzelf te ontwikkelen. Wel is de organisatie kwetsbaar: vanwege de omvang (met eenpitters-functies tot gevolg), de uitdaging om talent en strategisch vermogen aan te trekken en te behouden en de hoge werkdruk. | Door het toenemen van taken met als gevolg een te hoge werkdruk en krapte qua medewerkers bestaat de kans dat het ziekteverzuim ook toeneemt. Hierdoor ontstaat er nog meer druk op de medewerkers en de organisatie. | De ambitie en de doelen van de organisatie worden niet gehaald. Daarnaast wordt het steeds lastiger om gekwalificeerde mensen te werven met als gevolg dat we in een negatieve spiraal terecht komen. | We hebben een aantal instrumenten ontwikkeld en deze worden ingezet in 2023. Daarnaast leggen we de focus op het binden en boeien van onze medewerkers, zodat ze graag bij ons komen en blijven werken. Hiervoor zijn ook budgetten gevraagd in de begroting. |
ICT en Informatie-veiligheid | Cybercrime: aanvallen op onze data en systemen. | De ontwikkelingen in de digitale wereld gaan razendsnel. Niet alleen bij en binnen overheden, maar ook bij cybercriminelen en hackers. Het is ons streven om ons zo goed mogelijk tegen cybercriminaliteit te beschermen. Zowel vanuit het Rijk als vanuit onszelf nemen daarvoor diverse maatregelen. Desondanks is het risico slachtoffer te worden van cybercriminelen niet uit te sluiten. | Gijzeling van systemen, diefstal van data. | We blijven de maatregelen en adviezen vanuit de BIO invoeren en doorvoeren. Daarnaast streven we ernaar, met behulp van de GAP-analyse die we nu uitvoeren, onze systemen technisch gezien zo goed mogelijk met de huidige kennis te beveiligen. Daarnaast investeren in bewustwording van medewerkers op het gebied van informatieveiligheid. Ook volgen wij de plannen van het Rijk op de voet. |
De continue veranderende wereld en de impact op onze meerjarenplannen | Snel veranderende wereld. | Innovaties en ontwikkelingen in de (digitale) wereld zijn aan de orde van de dag. In ons I&A plan hebben wij zijn ambitieuze doelen opgenomen voor een periode van 2021 -2025. Hierdoor kan mogelijk scheefgroei ontstaan, wat consequenties kan hebben voor de uitvoering van het uitvoeringsplan. | Scheefgroei tussen externe ontwikkelingen en onze meerjarenplannen. | Dit vraagt om scherpe monitoring van de plannen én om het goed volgen van ontwikkelingen en innovaties. Daarnaast moet er ruimte en flexibiliteit zijn om kansen te pakken om zodoende ontwikkelingen binnen de gemeente Buren te versnellen en niet achterop te raken. |
Zero based budgeting (ZBB) | ZBB maatregelen worden niet of later gerealiseerd. | Mogelijke begrotingstekorten. | Extra andere bezuinigingen noodzakelijk. | Tijdige en alerte signalering en tijdig andere bezuinigings-voorstellen aandragen. |
Ondermijning | De onderwereld mengt zich met de bovenwereld. | Er is sprake van ondermijning. | Er is geen veilige woon-werk en leefomgeving. | Reduceren mogelijke gevolgen. Beleid t.a.v. ondermijning, voorlichting en preventie. Goede samenwerking met ketenpartners. |
Stroomnet | Overvragen van de capaciteit stroomnet. | Nieuwe aansluitingen voor woningbouw-locaties, bedrijven of duurzame projecten. | Aansluiting is niet mogelijk of stroomlevering wordt bij pieken afgesloten heeft gevolgen voor economie, woningbouw, projecten etc. | Het is aan Liander om maatregelen in het netwerk te nemen. Wij kunnen alleen aandringen en regionale afspraken maken. |
Verkopen van grond en gebouwen door overheid | Didam-arrest | Door uitspraak Hoge Raad is er een verplichting tot openbaar aanbieden van panden en gronden bij uitgifte. | Mogelijke schadeclaims. | Publiceren van alle gronden en gebouwen bij uitgifte vooraf conform vastgestelde spelregels. Deze spelregels zijn inmiddels vastgesteld en voeren we uit. |
Stikstof | De Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is in strijd met Europese regels van de Habitatrichtlijn. | De Raad van State besloot in mei 2019 dat gemeenten de (PAS) niet mogen gebruiken om toestemming of vergunning te verlenen voor activiteiten die leiden tot een stikstoftoename in Natura 2000-gebieden. | Het woningprogramma is niet haalbaar. | Knelpunten (regionaal) bespreken met de provincie die de uitkomsten uit deze gesprekken voorlegt aan de Rijksoverheid. Daarnaast speelt het gebiedsgerichte Nationaal Programma Landelijk Gebied. |
Duurzaamheid | Structureel beperkte middelen voor een omvangrijke meerjarige opgave. | Uitvoering landelijke en lokale ambities energietransitie, klimaatadaptatie en circulaire economie. | Ambitie niet realiseren. | Accepteren wil hier zeggen de afweging maken om eigen budget in te zetten of ambities bij te stellen |
Omgevingswet | Uitstellen Omgevingswet/DSO. | Digitaal Stelsel Omgevingswet is niet (tijdig) gereed. | Invoering Omgevingswet per 1-1-2023 niet mogelijk waardoor er extra kosten ontstaan. | Invoering Omgevingswet per 1-1-2023 niet mogelijk waardoor er extra kosten ontstaan. |
Financiële risico’s
Op hoofdlijnen per risico categorie zien onze risico’s er als volgt uit:
Overzicht risico categorieën | Bedrag |
|---|---|
Politiek | 0 |
Economisch | 790 |
Schades | 320 |
Operationeel | 2.550 |
Juridisch | 380 |
Rest | 460 |
Totaal | 4.500 |
Overzicht belangrijkste risico’s:
Risico’s | Bedrag | Categorie |
|---|---|---|
Open einde regelingen | 875 | Operationeel |
Gemeenschappelijke regelingen | 750 | Operationeel |
Anders verzekeren | 100 | Rest |
ICT en informatieveiligheid | 500 | Operationeel |
Stelpost prijsinflatie in de begroting ontoereikend | 375 | Economisch |
Aansprakelijkheidstelling | 375 | Juridisch |
Energie armoede | 250 | Economisch |
Rampen, calamiteiten, klimaatverandering en besmettelijke ziektes die de volksgezondheid bedreigen. | 215 | Schade |
Vandalisme | 200 | Operationeel |
Gevolgen stikstofbesluit voor uitvoering bouwprojecten | 200 | Rest |
Overig | 660 | Alle |
Totaal | 4.500 |